donderdag 6 februari 2014

Tlön

Benjamin introduceert the Pervert's Guide to Cinema van Slavoj Zizek. Regen zeikt over het woonerf. We drinken een biertje. In De ringen van Saturnus was ik op bladzijde 79 aanbeland: 'De verteller schetst hoe hij samen met een zekere Bioy Casares op een avond van het jaar 1935 aan de maaltijd zat in een landhuis in de Calle Gaona in Ramos Mejia, en hoe ze na deze maaltijd verzeild raakten in een ellenlang gesprek over het schrijven van een roman die zo sterk zou moeten indruisen tegen klaarblijkelijke feiten en zo verstrikt moest raken in allerlei tegenstrijdigheden dat slechts weinig lezers - heel weinig lezers - in staat zouden zijn iets op te merken van de in het verhaal verborgen werkelijkheid,' (hier eindigt bladzijde 79) Sebald bedoelt Tlön, Uqbar, Orbis Tertius van de Argentijn Jorge Luis Borges, 'het al genoemde Argentijnse geschrift', in Labyrinths, voor het eerst als Penguin gepubliceerd in 1970, op bladzijde 27: 'I OWE the discovery of Uqbar to the conjuction of a mirror and an enyclopedia. The mirror troubled the depths of a corridor in a country house on Goana Street in Ramos Mejia; the encyclopedia is fallaciously called the Anglo-American Cyclopaedia (New York, 1917) and is a literal but delinquent reprint of the Encyclopaedia Britannica of 1902. The event took place some five years ago. Bioy Casares had had dinner with me that evening and we became lengthily engaged in a vast polemic concerning the composition of a novel in the first person, whose narrator would omit or disfigure the facts and indulge in various contradictions which would permit a few readers - very few readers -  to perceive an atrocious or banal reality.' Sebald introduceert Tlön, Uqbar, Orbis Tertius op het moment, in De ringen van Saturnus, dat hij over een licht dalend pad van de klip van Covehithe naar het strand stapte waar hij in de verte Southwold kon zien, piepkleine huisjes, een sneeuwwitte vuurtoren, een foto van die vuurtoren volgt op bladzijde 85, en zich niet herinneren kon of hij het bleke zeemonster, een naakt koppel dat onderaan de klip in een alkoof van steenpuin de liefde bedrijft, echt gezien had of het aan zijn verbeelding te danken had. Then Bioy Casares, lees ik in Tlön, Uqbar, Orbis Tertius, recalled that one of the heresiarchs of Uqbar had declared that mirrors and copulation are abominable, because they increase the numbers of men, wat Sebald meeneemt op z'n wandeling van Covehithe naar het nabijgelegen Southwold (op. cit. blz 80): Hierdoor herinnerde Bioy Casares (Adolfo Bioy Casares, auteur van Dormir al sol, vertaald uit het Spaans als Slapen in de zon, een Meulenhoff editie, ik heb de tweede druk uit 1991) zich de uitspraak van een van de heresiarchen van Uqbar, dat het huiveringwekkende van spiegels, en overigens ook van de paringsdaad, gelegen was in het feit dat ze het aantal mensen vermenigvuldigden. Let op de curve die Sebald toevoegt: en overigens ook van de paringsdaad. De labyrintische constructie van Tlön, aldus een nawoord uit het jaar 1947, in De ringen van Saturnus ben ik op bladzijde 80, Sebald verwijst naar het postcript bij Tlön, Uqbar, Orbis Tertius, staat op het punt de bekende wereld uit te wissen. Wat ook daadwerkelijk gebeurde, bedenk ik, het is niet eens een hypothese, de virtuele, de verzonnen werkelijkheid van Tlön heeft alle andere opgeslokt.
Het bleef regenen. Rond halftwee was ik met Sylvie naar een keet in de buurt gestapt, waar ze borsjt op de kaart hebben, rodebietensoep, nadat we een dozijn stukken van haar recente werk onder de loep genomen hadden waarbij we het onder andere ook over het werk van Johan De Wilde hadden gehad en Hands of Time, wat ze zich in het SMAK had aangeschaft. Net onder het oppervlak schoof een school e-mails, wat ik beantwoordde of wiste.

Geen opmerkingen: