zaterdag 18 juni 2011

reeks

Het ronde huis, een huis met één muur. In het huis dat uit één muur bestaat, een ronde muur, kan je geen schilderijen aan de muur hangen. Ronde dingen kan wel. Ook klein kan en langwerpig kan ook. Tenzij we makkelijkheidshalve aannemen dat de bewoners van het ronde huis dat uit één muur bestaat, een ronde muur, niet stil kunnen zitten, de hele dag van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat met dingen bezig willen zijn en heel af en toe, op winteravonden als het kraakt en vriest, door de neiging bekropen worden om eens wat te gaan doen dat geen enkel nut heeft: een schilderij maken. In het salon raken ze het niet kwijt, op de bovenverdiepingen evenmin. In het ronde huis wordt Rembrandt daarom nageschilderd op het bolle vlak van een ganzenei. Tuymans is een aardappelboer en loopt op klompen.

Van alles hooguit één ding bijhouden, één lepel, één onderbroek, één deur, één ganzenei, één punaise, één koordje (de punaise en het koordje zijn bedoeld om het met één schilderij beschilderde ganzenei aan die ene muur te hangen), één stoel, één schoen, één boek en één stofje in de hoek van die ene kamer waar zich op elk moment van de dag maar één iets voordoet, en aan de muur ook nog een dode en opgezette mus: reeks. Valt het ganzenei van z'n in de muur geprikte sokkel en rolt de punaise onder het bed, dan heb ik te stofzuigen want er mag zich maar één ding onder het bed bevinden.
Van één iets alles bijhouden: alle exemplaren van de eerste druk van Over Vorm. Of niets. Ook een reeks.

Soms onstaat een reeks toevallig. Op zaterdag 22 mei 1999 trof iemand op de rommelmarkt aan Sint-Jacobs een exemplaar aan van KAAS, de Querido-editie waarvan in 1969 een zestiende druk verschenen was. Die druk. Mosterdgele kaft, op de voorzijde: Willem Elsschot (zwarte), Querido (witte) en Kaas (weer in zwarte letters). Hij opende het boek op de titelpagina, draaide het door z'n schrijfmachine, dat bleek aanvankelijk niet te willen lukken, en schreef: 'Rommelmarkt Gent, aan Sint-Jacobs. Er aangetroffen door Hans van Heirseele op zaterdag 22 mei 1999.' Anderhalf jaar later trof hij in Oostende een exemplaar aan van dezelfde mosterdgeel gekleurde zestiende editie. Over de rug heen, onderaan, is een wit vignet aangebracht: ELSS staat er. Op de voorzijde, rechts bovenaan, is een reepje tape waarvan de randen smerig worden door de vele handen en vingers die het boek aanraken. Hier staat Els / 4.3a, wat over de bovenste helft van de W van Willem kwam te staan. Het boek heeft deel uitgemaakt van de KLBO of Campus Kattenberg, ook dat staat op de voorzijde te lezen, een filiaal in de Sint-Amandstraat te 9000 Gent, op huisnummer 92. Het werd er aangekocht of afgevoerd in 1999. Dit vignet vermeldt onderaan de overbodige mededeling Kaas, wat immers al op de voorzijde staat onder Querido. Binnenin, op de voorflap, is een schat aan informatie. Eerst en vooral worden auteur en titel van het boek nogmaals vermeld, bovenaan de bladzijde. Onderaan staat dat het boek in Amsterdam uitgegeven werd en het jaartal inderdaad stemt exact overeen met het jaar waarin de zestiende druk op de markt werd gegooid. Interessanter is de stempel die zich vlak onder deze gegevens bevindt: Middelbare Normaalschool Eeklo staat er. De rozepaarse stempel is flauw in het boek gezet. Hieruit valt af te leiden dat ze in de bibliotheek van de Middelbare Normaalschool van Eeklo toen ongetwijfeld geen geld hadden om zich een nieuw vloeibakje aan te schaffen. Midden de bladzijde is nog een stempel, een ronde dit keer, met zo weinig kracht tegen het papier aangedrukt dat de mededeling slechts met grote moeite te ontcijferen is. Bovenaan links werd eerst 80.3 ELS. 4.3a geschreven, met blauwe balpen, en daaronder met een zwarte stift waarvan de punt heel erg fijn geweest moet zijn: 1999/23962. De huidige bezitter sloeg het boek open, draaide het door de schrijfmachine, wat weer dreigde te mislukken, en schreef: 'Dit boek kwam in het bezit van Hans van Heirseele op zaterdag 23 september 2000, omstreeks het middaguur. Het werd aangetroffen in het Kringloopcentrum te Oostende, onder het hoofdding Ndl. Auteurs.'
Twee boeken, een reeks, het ronde huis.

Geen reeks: een verzameling die geen verzameling is.

Geen opmerkingen: