dinsdag 22 januari

Een detective, type Marlowe, gaat uit van een combinatie van feiten en bedenkingen. De feiten, dat is het proces verbaal en iets waar de politie zich maar mee bezighouden moet. Sommige feiten maken deel uit van dat gebied waar het motief thuishoort en allerlei nuanceringen die ogenschijnlijk niet door de feiten bevestigd willen worden, iets wat bij Chandler schering en inslag is. Bij Christie, in de verhalen van Blake en Mortimer is het vaak niet anders, zorgen de feiten voor een dwaalspoor. Ze zijn er wel maar voor iemand die de zaak zou willen of kunnen oplossen zijn het eenlettergrepige aanduidingen van het type 'oh' en 'ah' en 'eh'.
Om te beginnen, feiten zeggen vaak weinig tot niets over een gebeurtenis en zijn net zo vaak niet eens feiten. Zonder getuige heb je trouwens niet eens een feit (Young and Innocent, Hitchcock) en met getuigen die zeggen wat ze te zeggen zouden hebben heb je het evenmin (Rashomon, Kurosawa). In de verwarrende samenhang van een gebeurtenis die zich voordoet hebben de feiten het karakter - en ook de functie - van pionnen die door hun welbepaalde positie de strategie van het spel bepalen en soms voor een doorslaggevende argumentatie zorgen. Bij Chandler is er onder de feiten - die meestal op een dubbele manier misleiden - het spoor van een intrige, vaak gelinkt aan een tweede intrige die van de eerste afwijkt en voor misleidende sporen zorgt, zoveel sporen dat je als lezer niet zou weten te tellen hoeveel, sporen die zich als een web om het ondefinieerbare centrum sluiten en het omringen met het bekoorlijke extra van de nonchalante onwetendheid.

Een tijd geleden, tijdens het mailart project, hadden we een eerste keer geëxperimenteerd met een webcam. Iemand had gezegd dat we de tweede editie van het Brainbox project op die manier 24u op 24u online konden hebben en weer iemand anders zei dat hij het een interessant idee vond om alle projecten op die manier te documenteren. Tijdens het mailart project namelijk bleek dat inderdaad nogal wat digitale bezoekers de gebeurtenissen in crox online gevolgd hadden. In het begin, had Marc uitgelegd, heb je om de twee seconden een nieuw beeld - het effect is dat van een film die uit een opeenvolging van statisch beeldmateriaal lijkt te bestaan. Interessant, zeiden we. Je zag hoe Olifant vlakbij de lens naar de webcam zat te loeren met een nonchalante nieuwsgierigheid alsof hij begreep waar het om ging. Een tel later, naargelang de gebeurtenissen die zich voordeden, zag je de ene keer iemand die een plank aan het versleuren was of twee medewerkers die net als Olifant in rustige verbazing naar het beeldscherm en een panoptische opeenvolging van handelingen staarden, handelingen die door het statische centrum van de webcam vaak een lukraak karakter hebben en voor een vreemde, dubbele werkelijkheid zorgen - een gebeurtenis die amper een ogenblik eerder plaatsgreep doet zich spontaan opnieuw voor als ongekunsteld lichtdrukmaal. Later stelden we vast dat de webcam gedurende zeeën van tijd op een en hetzelfde beeld was blijven stilstaan.