Miller

Hij heeft het boek met de titel The Books in My Life opgetild boven het rode tafelblad. Traag, zonder zich in het plotse handgebaar te verslikken, ontfermt hij zich over het boek, tilt het boven het rode tafelblad, haalt het met een tot onderin het gebaar zwaar van genot hangende beweging naar zich toe, traag, want nu hij besloot om zich even met het boek bezig te houden heeft hij er net zoveel tijd voor als wie ook praktisch gesproken nodig gehad hebben zou om de bouwplannen van een broodheer door te nemen, voor andere deskundigen zich over de geplande verbouwing ontfermen. Om te beginnen. Met die zich in zijn blik uitstrekkende traagheid, waarin een haardvuur gonst en de als goud oplichtende diepte van een single malt, waarin je zonder hierover na te denken automatisch traag en genotzuchtig achterover leunt, bekijkt hij de cover van het boek. De antiquarische editie, die van New Directions uit 1969, bevalt hem. Hij bekijkt het alsof alleen de cover al, het bekijken van de cover, het naar zich toehalen van het boek, boven de rode tafelrand, en het bekijken van de cover, als een vederlichte en in haar curve trage misschien net iets dikkere golf over hem heen tuimelt, dikker en onstuimiger dan de veronderstelde golf, net iets gretiger dan de andere golven, net een tik wijder over de blanke naaktheid van zijn net zo plotse als trage aandacht. Nu hij het boek eindelijk voor zich heeft, het vasthoudt en als enige met het gehavende exemplaar van die eerste editie uit 1969 te maken heeft, een jaartal dat om nog een reden zijn interesse heeft, slaat hij het hele boek in één keer om. Hier, op de achterflap, staat wat hij om te beginnen lezen wil:

LITERATURE

HENRY MILLER
THE BOOKS IN MY LIFE

Some writers attempt to conceal the literary influences which have shaped their thinking - but not Henry Miller. In this unique work, he gives an utterly candid and self-revealing account of the reading he did during his formative years. In The Books in My Life he shares the thrills of discovery that many kinds of books have brought to a keenly curious and questioning mind.

Hij leest de tekst die de achterflap biedt, slaat het boek achterin open, vraagt of ik het op boekwinkeltjes aangetroffen heb. Nee,

zeg ik. Waar ik het aantrof, herinner ik me niet. Op een zondag, de boekenmarkt aan het water? Wellicht was naast de verrukkelijke cover net de tweede paragraaf van de tekst op de achterflap doorslaggevend: Some of Miller's favorite writers are the giants whom most of us revere - authors such as Dostoievsky, Boccaccio, Walt Whitman, James Joyce, Thomas Mann, Lao-Tse. To them he brings fresh and penetrating insights. But many are lesser-kown figures: Krishnamurti, the prophet-sage; the French contemporaries Blaise Cendrars and Jean Giono; Richard Jeffries, who wrote The Story of My Heart; the Welshman John Cowper Pawys; and scores and others.

Met enkele van die auteurs had ik een identiek verloop, met Dostojewski, waarbij ik vaak midden de nacht wakker schrok en opeens niet wist waar ik me bevond, met Joyce die ik niet alleen verbluffend maar ook best vervelend vond, met Mann en Lao-Tse, met Cendrars en Krishnamurti. Het trof me dat Miller niet alleen Dostojewski en Joyce maar ook Cendrars en Krishnamurti vermeldde. Van alle dichters is net Cendrars wellicht de meest spontane en van alle profeten net Krishnamurti die ene die toch iets te vertellen heeft, net omdat hij alles wat we denken en weten op een catastrofaal heldere manier in vraag stelt en in die heldere vraagstelling het antwoord zit.

Dus, ja, The Books in My Life van Miller interesseerde me wel. Van de auteurs waren er natuurlijk ook een aantal, niet eens gering, die ik niet kende, G. A. Henty bijvoorbeeld, waar voor de volledigheid aan toegevoegd kan worden dat Miller wellicht niet van Gijssen, Brouwers en Daele afwist en dat ongetwijfeld ook Bukowski en Echenoz aan het als zodanig meest herkenbare plekje van z'n reet hingen. Wat we niet kennen, is onbekend.