donderdag 8 augustus 2013

Robberechts

Tegen het personage. Robberechts heeft vanaf begin jaren zestig in tijdschriften gepubliceerd. Tegen het personage is z'n tweede boek. Het wordt uitgegeven door Manteau. Angèle Manteau, dat is bekend, had eerder De Kapellekensbaan van Boon niet willen uitgeven omdat het haar onverkoopbaar leek, of om een andere reden. Tegen het personage bundelt zes teksten, dat staat ook zo op de cover van de eerste editie: zes teksten, waarmee Robberechts een duidelijk standpunt inneemt. De auteur verklaart dat hij zich niet met romanpersonages inlaten wil. In het twee jaar later gepubliceerde Aankomen in Avignon doet hij dat evenmin. Hij schrijft over zichzelf, of: gebruikt zichzelf zonder zich te verstoppen achter de vele personages die een schrijver verzinnen kan. Ik neem aan dat Robberechts, toen hij tot het besluit kwam, wat in Tegen het personage duidelijk geformuleerd staat, dat hij zich niet van personages bedienen moest, alleen nog over zichzelf schrijven kon, of, om het op een andere manier uit te drukken, alles wat hij had meegemaakt alleen in eerste persoon enkelvoud verwoorden zou, wat hij in Aankomen in Avignon overigens niet doet, in Aankomen in Avignon gebruikt hij de hij-vorm. Wat weinig uitmaakt.
De eerste bladzijden van Tegen het personage, meer heb ik voorlopig niet gelezen, behoren tot het beste van wat ooit geschreven werd. Robberechts brengt de lezer naar een niet als zodanig voor te stellen naaktheid, die zonder personage. Hij confronteert de lezer met het feit dat er geen personage is, geen held, tenzij die lezer aanneemt dat de auteur het personage is, of, wat ik zeg is niet helemaal correct, dat de auteur over de personages in het boek beslist, zich daar als een god mee bezighoudt:

Leiden wij een dodelijk saai en bekrompen ambtenaarsleventje, dan zal jij daar de gevolgen van dragen: een soortgelijk leven leiden, er misschien op wonderlijke wijze aan ontsnappen (Tegen het personage, p7)

en zich vervolgens als lakei, als butler, als slaaf over die levens ontfermt.

Geen opmerkingen: